Amerikada doğum

Hikmet Savatlı - 24 Aralık 2020

COVID19 – İLK AŞI

Hikmet Savatlı - 24 Aralık 2020

Başkandan savunma bütçesine veto

Hikmet Savatlı - 24 Aralık 2020

Yılın son zamanları, var olan pandemi New York’daki turist sayısını bir hayli düşürdü. Hal böyleyken koskoca bir şehir biz şehir sakinlerine kaldı. Geçtiğimiz hafta yağan kar ile kardan adam yapma becerilerimi geliştirirken, kartopu savaşında ne yazık ki ağır yenilgiler aldım. Lokantalar kapalı, iş yerleri kapalı dolayısı ile evden çalışmaya devam.

Kardı, koronaydı yaklaşan krismıs ve yeni yıl için 2020 genelinde olduğu gibi korunaklı kutlamalar yapılacak. Her yıl yapılan Times Meydanındaki kutlamalar, Rockefeller yılbaşı ağacının açılışındaki gibi bu yıl sadece televizyondan yapılacak. Normalde yılın bu zamanları herkes alçağı hindiye ve atacağı karta yoğunlaşırken Başkan Trump gidişine günler kala gündemde kalmaya devam etmek istiyor. Ben bir telefon şirketi olsam kutlamalara sponsor olur tüm meydanı telefon ile kaplar ve yeni yılı tüm ekranlardan zoom ile kutlarım.

Başkan Trump için düğünde damat, cenazede ölü olmak ister desem yeridir! Her ne kadar seçimleri kaybetmiş olsa da “koronavirüs benim başkanlığı kaybetmem için üretildi” diyecek kadar egosu yüksek ve her şeyin merkezi olmayı isteyen birisi. Kulislerde bir dönem sonra başkanlık için yine adaylığını koyacağı da ayrıca konuşuluyor.

Hayret verici veto!

740 milyar dolarlık savunma bütçe tasarısını veto eden Başkan Trump, her yıl kongreden geçen tasarının 60 yıldır ilk kez yasalaşmama ihtimaline de kapı açmış oldu. Ulusal Savunma Yetki Yasası ya da kısaca NDAA olarak bilinen tasarıyı veto etmesine gerekçe olarak “kritik dönemde ulusal güvenlik tedbirlerini içermemesi, savaş muhariplerimiz ve ordumuzun tarihine saygı göstermeyen düzenlemeleri içermesi ve yönetimin, ulusal güvenlik ve dış politika adımlarına ABD’yi ön plana alma çabalarına ters düşmesini gösterdi.

Temsilciler meclisine gönderdiği mesajda tasarının Rusya ve Çin’e bir hediye olduğunu belirten başkan Trump, başkanlığı süresince daha önce 8 kere veto hakkını kullanmıştı. Burada yapılan yorumlar neticesinde bu son vetonun muhtemelen Kongre üyelerince geçersiz kılınacağı ve ikinci kere oylanacak olan tasarının bunun için yeterli çoğunluğu alacağı konuşuluyor.

Sizin de bildiğiniz üzere, kongreden geçen bir yasayı başkanın ikinci kere veto hakkı bulunmuyor. 1961 senesinden bu yana her yıl Kongre tarafından kabul edilen savunma tasarısı, Amerikan askerlerinin maaşlarına yapılacak zamdan, kaç gemi ya da uçak alınabileceğine ve Çin ile Rusya’ya karşı nasıl adım atılması gerektiğine ve jeopolitik tehditlerle nasıl başa çıkılacağına kadar ulusal savunmaya ilişkin tüm konuları kapsıyor. 60 yıldır bu yasayı veto eden ilk başkan oldu.

Başkanın aynı zamanda Amerikan iç savaşından bu yana güney eyaletlerinin bazı generallerin isimlerinin askeri üstlerden kaldırılmasını önerdiği için karşı çıkıyordu. Bu tasarı aynı zamanda Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamında yer alan, 12 yaptırımdan en az 5’ini bir ay içerisinde Türkiye’ye karşı uygulaması talebini de içeriyor. İçermesine içeriyordu ama Trump kabinesi bu yaptırımları yasa senatodan geçmeden açıklamışlardı.

İmzalamam!

Bununla beraber Corona Pandemisi yardım paketinin de dahil edildiği federal harcama tasarısını da imzalamayacağı tehdidinde bulundu. Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında uzun süren tartışmaların ardından kongrede onaylanan tasarının Başkan tarafından imzalanmaması halinde, federal dairelere bütçe akışının kesilmesi ve akabinde hükümetin kapanması ihtimalini gündeme getiriyor.

Toplamda 2 trilyon 300 milyar değerindeki paketin yaklaşık 900 milyarlık kısmı Covid nedeni ile işsiz kalan ve ekonomik sıkıntı yaşayan Amerikalılara ayrıldı. Başkanın duyuru organı twitter üzerinden yayınladığı mesajda $600 olan yardımın $2000’e çıkarmasını talep etti. Ancak Cumhuriyetçiler başkanın aksine bu meblağın $1200 altında olmasını tercih etmişti.

Başkanın bu tehditleri, akabinde imzalamayı reddetmesi durumunda yapılması gereken yardımların yapılamayacağı ve bu yardımların piyasayı hareketlendirme umudunun ertelenmesi olarak yorumlanıyor. Yani bu noktada yardımdan istifade edemeyecek olan devlet kurumları olunca devletin kapanma durumu ortaya çıkıyor. Burada devlet kurumlarının şalter indirme hakkı var ve bunu kullanmaktan hiçbir zaman çekinmiyorlar. Devlet kapanırsa ne zaman kapanır? Bunun için de verilen tarih Aralık 29!

Yollarda bulurum seni…

Muhtemelen Amerikalıların bilmeden de olsa koronavirüse içten içe söyledikleri şarkı bu olsa gerek! Şükran günü için yetmedi şimdi de noel yılbaşı için milyonlarca Amerikalı yollara düştü. Geçtiğimiz cumartesi ve Pazar günde 1 milyon olan yolcu kapasitesi ile virüsün yayılma ihtimali beni korkutuyor. Eyalet valileri vatandaşlardan seyahat planlarını yeniden değerlendirmeleri çağrısında bulundu.

New York Valisi Andrew Cuomo ve New York kenti Belediye Başkanı Bill de Blasio da, New Yorklular’a tatil planlarını erteleme çağrısında bulundu. Yetkililer, seyahate çıkan New Yorklular’ın tatil dönüşünde kentteki vaka sayısını tırmandırabileceğini, kentin yeniden tamamen kapanma riskiyle karşılaşabileceğini belirtti. Bununla birlikte İngiltere’den New York’a yapılan uçuşlarda koronavirüs olmadığınıza dair rapor olmadan uçamayacaksınız.

Amerika’dan şimdilik bu kadar! Gündem başkanın vetosu ve yaklaşan tatillerdeki korona endişesiydi. Haftaya, dünyanın merkezindeki güncel haberler ile karşınızda olabilmek dileği ile hoşça kalın…

Hikmet SAVATLI